Światowy Dzień Braille'a, ustanowiony przez ONZ w 2018 roku, to coroczne święto obchodzone 4 stycznia. Upamiętnia ono Louisa Braille'a, twórcę przełomowego systemu pisma dla osób niewidomych i słabowidzących, który zrewolucjonizował ich sposób komunikacji i dostęp do edukacji.

Światowy Dzień Braille'a to wyjątkowe święto obchodzone 4 stycznia każdego roku na całym świecie. Data ta została wybrana nieprzypadkowo - jest to dzień urodzin Louisa Braille'a twórcy alfabetu dla osób niewidomych i słabowidzących.

System pisma Braille'a zrewolucjonizował sposób w jaki osoby niewidome mogą czytać i pisać. To święto nie tylko upamiętnia jego wynalazcę ale również zwraca uwagę na znaczenie dostępności informacji dla osób z niepełnosprawnością wzroku. W dzisiejszych czasach alfabet Braille'a znajduje zastosowanie nie tylko w książkach ale również na opakowaniach produktów windach czy bankomatach.

Światowy Dzień Braille'a został oficjalnie ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2018 roku. Ta decyzja podkreśliła globalną potrzebę zwiększenia świadomości o znaczeniu alfabetu Braille'a w życiu osób niewidomych i słabowidzących.

Data 4 stycznia upamiętnia dzień urodzin Louisa Braille'a w 1809 roku w Coupvray we Francji. Louis Braille stworzył system pisma dotykowego w wieku 15 lat, będąc uczniem Królewskiego Instytutu dla Młodych Niewidomych w Paryżu. Ten przełomowy system, oparty na sześciopunktowej komórce brajlowskiej, umożliwił osobom niewidomym samodzielne czytanie i pisanie.

• Promowania pełnej integracji osób z niepełnosprawnością wzroku
• Zwiększania dostępności materiałów w alfabecie Braille'a
• Wspierania rozwoju technologii wspomagających czytanie w systemie Braille'a
• Zachęcania instytucji publicznych do tworzenia materiałów w wersji brajlowskiej

Rok	Wydarzenie
1809	Narodziny Louisa Braille'a
1824	Stworzenie systemu Braille'a
2018	Ustanowienie Światowego Dnia Braille'a przez ONZ
2019	Pierwsze oficjalne obchody święta

Louis Braille (1809-1852) stworzył rewolucyjny system zapisu umożliwiający osobom niewidomym czytanie i pisanie. Jego wynalazek całkowicie zmienił sposób komunikacji osób z niepełnosprawnością wzroku na całym świecie.

Louis Braille stracił wzrok w wyniku wypadku w wieku 3 lat w warsztacie ojca. Rozpoczął naukę w Królewskim Instytucie dla Młodych Niewidomych w Paryżu w 1819 roku, gdzie później został nauczycielem. Kluczowe momenty w jego życiu:

• Otrzymał stypendium na naukę w wieku 10 lat

• Został najmłodszym nauczycielem w instytucie w wieku 19 lat

• Opracował metodę nauczania matematyki dla osób niewidomych

• Prowadził zajęcia z muzyki organowej w paryskim kościele Saint-Nicolas-des-Champs

• Wykorzystuje wypukłe punkty ułożone w 2 kolumny po 3 punkty

• Umożliwia zapis liter alfabetu liczb i znaków specjalnych

• Pozwala na tworzenie skrótów wyrazowych przyśpieszających czytanie

• Dostosowany do zapisu muzyki i notacji matematycznej

Element systemu	Liczba kombinacji
Litery	26
Cyfry	10
Znaki specjalne	27

Alfabet Braille'a pozostaje kluczowym narzędziem komunikacji dla 39 milionów osób niewidomych na świecie. System ten ewoluuje wraz z postępem technologicznym, adaptując się do nowoczesnych form przekazu informacji.

Alfabet Braille'a stanowi podstawę edukacji osób niewidomych w 170 krajach. Materiały edukacyjne w systemie Braille'a obejmują:

• Podręczniki szkolne z wypukłymi ilustracjami matematycznymi

• Interaktywne pomoce naukowe z elektronicznymi wyświetlaczami brajlowskimi

• Słowniki i encyklopedie dostosowane do czytania dotykowego

• Materiały do nauki języków obcych z transkrypcją fonetyczną

• Oznaczenia w przestrzeni publicznej: numery pięter w windach, nazwy ulic, numery pokoi

• Etykiety na produktach spożywczych i lekach

• Bankowość: karty płatnicze, bankomaty z nakładkami brajlowskimi

• Urządzenia elektroniczne: smartfony z nakładkami brajlowskimi, czytniki ekranu

• Transport: oznaczenia na przystankach komunikacji miejskiej, rozkłady jazdy

Zastosowanie Braille'a	Procent dostępności w Polsce
Transport publiczny	78%
Bankomaty	65%
Opakowania leków	95%
Budynki użyteczności	82%

Światowy Dzień Braille'a obejmuje szereg wydarzeń organizowanych przez instytucje edukacyjne organizacje pozarządowe w 170 krajach. Uroczystości koncentrują się na promocji alfabetu Braille'a zwiększaniu świadomości społecznej na temat potrzeb osób niewidomych.

Organizacje na całym świecie organizują specjalne konferencje wystawy poświęcone alfabetowi Braille'a 4 stycznia każdego roku. Polski Związek Niewidomych organizuje coroczny konkurs czytania w alfabecie Braille'a z udziałem 500 uczestników. Biblioteki publiczne prezentują kolekcje książek w alfabecie Braille'a organizują spotkania autorskie z pisarzami tworzącymi literaturę dostępną dla osób niewidomych. Muzea udostępniają ekspozycje dotykowe wypukłe mapy umożliwiające poznawanie sztuki przez osoby z niepełnosprawnością wzroku.

• Prowadzenie szkoleń dla nauczycieli z zakresu metodyki nauczania alfabetu Braille'a
• Organizowanie warsztatów integracyjnych w szkołach placówkach kulturalnych
• Tworzenie materiałów edukacyjnych w alfabecie Braille'a dla różnych grup wiekowych
• Realizację projektów zwiększających dostępność przestrzeni publicznej dla osób niewidomych

Działanie	Zasięg w Polsce
Warsztaty edukacyjne	250 szkół rocznie
Szkolenia dla nauczycieli	1000 uczestników
Konkursy czytania	500 uczestników
Wystawy dotykowe	50 muzeów

Światowy Dzień Braille'a obchodzony 4 stycznia to kluczowe wydarzenie promujące dostępność i inkluzywność dla osób niewidomych i słabowidzących. Święto to nie tylko upamiętnia genialny wynalazek Louisa Braille'a ale również zwraca uwagę na współczesne wyzwania związane z dostępnością informacji.

Alfabet Braille'a pozostaje fundamentalnym narzędziem edukacji i komunikacji dla 39 milionów osób niewidomych na świecie. Jego zastosowanie stale się rozwija wraz z postępem technologicznym obejmując coraz więcej obszarów życia codziennego.

Obchody tego dnia przypominają nam o potrzebie ciągłego rozwoju i adaptacji systemu Braille'a do zmieniających się potrzeb społecznych oraz technologicznych. To święto stanowi inspirację do dalszych działań na rzecz pełnej integracji osób z niepełnosprawnością wzroku.