Dramatyczne pojmanie prezydenta Konfederacji Jeffersona Davisa przez siły Unii w pobliżu Irwinville w Georgii, które skutecznie zakończyło opór Konfederacji i stanowiło przełomowy moment w amerykańskiej wojnie secesyjnej.
Schwytanie konfederackiego prezydenta Jeffersona Davisa stanowiło przełomowy moment w historii Ameryki i skutecznie przypieczętowało los Skonfederowanych Stanów Ameryki. Po upadku Richmond pod naporem sił Unii na początku kwietnia 1865 roku, Davis uciekł na południe wraz z członkami swojego gabinetu i małą eskortą wojskową, mając nadzieję na kontynuowanie oporu Konfederacji.
Gdy wojska Unii się zbliżały, desperacka próba ucieczki Davisa stała się jednym z najbardziej dramatycznych pościgów wojny secesyjnej. Jego podróż przez wiele południowych stanów dobiegła końca we wczesnych godzinach porannych 10 maja 1865 roku, gdy kawaleria Unii w końcu dopadła go w pobliżu Irwinville w Georgii. Okoliczności jego schwytania wzbudziły kontrowersje i ciekawość, które miały przetrwać przez pokolenia.
Upadek Richmond i ucieczka Davisa na południe
#Konfederacki prezydent Jefferson Davis ewakuował się z Richmond 2 kwietnia 1865 roku, gdy siły Unii zbliżały się do stolicy Konfederacji. Pośpieszny wyjazd oznaczał początek podróży na południe, która miała doprowadzić do jego ostatecznego schwytania.
Początkowe plany ucieczki z Richmond
#Davis otrzymał wiadomość o nieuchronnym upadku Richmond podczas niedzielnego nabożeństwa w Kościele Episkopalnym św. Pawła. Natychmiast zmobilizował członków swojego gabinetu do wykonania wcześniej ustalonych protokołów ewakuacyjnych. Rząd Konfederacji załadował niezbędne dokumenty oraz skarb Konfederacji w wysokości 500 000 dolarów w złotych monetach na specjalny pociąg zmierzający do Danville w Wirginii.
| Aktywa ewakuacyjne | Ilość/Szczegóły |
|---|---|
| Złote monety | 500 000 $ |
| Eskorta wojskowa | 1000 kawalerzystów |
| Transport | 3 specjalne pociągi |
| Członkowie gabinetu | 6 urzędników |
Rząd Konfederacji na wygnaniu
#Przywództwo Konfederacji ustanowiło tymczasową stolicę w Danville w Wirginii, gdzie Davis kontynuował działania rządowe przez 8 dni. Po otrzymaniu informacji o kapitulacji generała Lee w Appomattox Court House 9 kwietnia, Davis przeniósł się dalej na południe do Greensboro w Karolinie Północnej. Gabinet Konfederacji odbył liczne spotkania w:
- Danville, Wirginia (3-10 kwietnia)
- Greensboro, Karolina Północna (11-15 kwietnia)
- Charlotte, Karolina Północna (16-26 kwietnia)
- Yorkville, Karolina Południowa (27-28 kwietnia)
- Washington, Georgia (2-4 maja)
W tym okresie Davis utrzymywał swoją determinację, by kontynuować opór Konfederacji pomimo malejących zasobów. Jego świta stopniowo malała, gdy członkowie gabinetu rozpraszali się, pozostawiając go z małą grupą lojalnych zwolenników.
Pościg Unii za Jeffersonem Davisem
#Armia Unii rozpoczęła agresywne polowanie na prezydenta Konfederacji Jeffersona Davisa po upadku Richmond w kwietniu 1865 roku. Wiele jednostek kawalerii koordynowało swoje wysiłki w celu wyśledzenia Davisa przemierzającego stany południowe w próbie uniknięcia pojmania.
Siły Specjalne Generała Wilsona
#Generał Unii James H. Wilson wysłał wyspecjalizowane oddziały kawalerii w pościg za Davisem przez Georgię. 1. Pułk Kawalerii Wisconsin pod dowództwem podpułkownika Henry'ego Harndena oraz 4. Pułk Kawalerii Michigan pod dowództwem podpułkownika Benjamina D. Pritcharda prowadziły równoległe operacje poszukiwawcze. Te elitarne jednostki otrzymywały szczegółowe informacje wywiadowcze o ruchach Davisa od lokalnych informatorów i śledziły ślady jego grupy przez gęste lasy i odległe osady.
Nagroda 100 000 dolarów
#- Patrole Unii zwiększyły nadzór nad głównymi drogami i przeprawami rzecznymi
- Operatorzy telegrafów przekazywali informacje o zauważeniu Davisa w celu koordynacji sił pościgowych
- Miejscowi mieszkańcy dostarczali informacji o ruchach Konfederatów dla zysku finansowego
- Wiele jednostek kawalerii zbiegało się na podejrzanych trasach ucieczki w kierunku Wybrzeża Zatoki
| Szczegóły Pościgu | Dane |
|---|---|
| Wysokość Nagrody | 100 000 $ |
| Główny Obszar Poszukiwań | Terytoria Georgii |
| Zaangażowane Jednostki Wojskowe | 1. Wisconsin i 4. Kawaleria Michigan |
| Czas Trwania Obławy | 2 kwietnia - 10 maja 1865 |
Pojmanie w Irwinville w Georgii
#Siły Unii pojmały prezydenta Konfederacji Jeffersona Davisa w prowizorycznym obozie niedaleko Irwinville w Georgii 10 maja 1865 roku. 4. Kawaleria Michigan pod dowództwem pułkownika Benjamina D. Pritcharda przeprowadziła udaną operację, która zakończyła długotrwałą obławę na przywódcę Konfederacji.
Poranny Rajd 10 maja 1865
#- Kawaleria Michigan otoczyła obóz Davisa o godzinie 2:00, czekając do świtu z rozpoczęciem ataku. O świcie wojska Unii natknęły się na 1. Kawalerię Wisconsin nadciągającą z przeciwnego kierunku, co doprowadziło do krótkiej wymiany ognia między sojusznikami, w wyniku której dwóch żołnierzy Unii zostało rannych. Podczas zamieszania ludzie Pritcharda odkryli Davisa próbującego opuścić obóz. Kawaleria Unii zabezpieczyła teren, pojmując Davisa wraz z jego żoną Variną, ich dziećmi i osobistym sekretarzem Burtonem Harrisonem.
Obalenie Mitu o Przebraniu
#Ówczesne relacje żołnierzy Unii wywołały plotki, jakoby Davis miał na sobie damskie ubranie podczas pojmania. Zapisy historyczne pokazują, że Davis nosił nieprzemakalny płaszcz raglan, buty do jazdy konnej i szal zapewniony przez żonę dla ciepła. Prasa Unii wyolbrzymiła te szczegóły, tworząc fałszywą narrację o próbie ucieczki Davisa w kobiecym przebraniu. Liczne zeznania naocznych świadków, w tym obecnych przy pojmaniu oficerów Unii, potwierdziły, że Davis nosił standardowe męskie ubrania typowe dla podróżnych tamtej epoki.
| Szczegóły Pojmania | Informacje |
|---|---|
| Lokalizacja | Irwinville, Georgia |
| Data | 10 maja 1865 |
| Czas | Świt |
| Jednostka Pojmująca | 4. Kawaleria Michigan |
| Dowódca | Pułkownik Benjamin D. Pritchard |
| Inne Obecne Jednostki | 1. Kawaleria Wisconsin |
Bezpośrednie Następstwa dla Davisa
#Po schwytaniu w Irwinville w Georgii, Jefferson Davis został natychmiast przekazany pod federalną kuratelę i uwięziony. Władze Unii wdrożyły surowe protokoły, aby zapewnić bezpieczne przetrzymywanie prezydenta Konfederacji.
Transport do Fortu Monroe
#Po schwytaniu 10 maja 1865 roku, siły Unii przetransportowały Davisa statkiem parowym do Fortu Monroe w Wirginii. Podróż obejmowała postoje w Savannah, Port Royal Harbor w Południowej Karolinie i Hampton Roads. Specjalny oddział żołnierzy Unii eskortował Davisa podczas całego transportu, utrzymując stały nadzór. Po przybyciu do Fortu Monroe 19 maja, urzędnicy umieścili go w kazamacie na poziomie gruntu o wymiarach 6 na 4,5 metra.
Traktowanie jako Więźnia
#Władze Fortu Monroe poddały Davisa rygorystycznym środkom bezpieczeństwa podczas jego uwięzienia. Strażnicy umieścili go pod całodobową obserwacją z dwoma wartownikami wewnątrz celi i dwoma na zewnątrz. Jego cela zawierała skromne wyposażenie:
- Jedno żelazne łóżko z podstawową pościelą
- Jedno drewniane krzesło
- Jedna umywalka z podstawowymi przyborami toaletowymi
- Jedna biblia dostarczona przez kapelana więziennego
| Warunki Więzienne | Szczegóły |
|---|---|
| Rozmiar Celi | 6 x 4,5 m |
| Rotacja Strażników | 4 strażników na zmianę |
| Codzienny Spacer | 2 okresy po 30 minut |
| Dostęp dla Odwiedzających | Ograniczony do lekarza więziennego |
Przez pierwsze miesiące uwięzienia, urzędnicy nakazali Davisowi noszenie kajdan na nogach od 17:00 do 7:00 codziennie. Dr John Craven, lekarz więzienny, dokumentował pogarszający się stan zdrowia Davisa w tym okresie, odnotowując znaczną utratę wagi i pogorszenie wzroku. Po pięciu miesiącach władze złagodziły niektóre ograniczenia, pozwalając Davisowi na ograniczoną korespondencję z żoną Variną poprzez cenzurowane listy.
Postępowanie Prawne i Zwolnienie
#Postępowanie Prawne i Zwolnienie
#Droga Jeffersona Davisa przez system prawny okazała się złożona po jego pojmaniu, począwszy od uwięzienia w Fort Monroe aż do ostatecznego zwolnienia za kaucją. Rząd federalny zmagał się z kwestią, jak oskarżyć byłego prezydenta Konfederacji przy jednoczesnym zachowaniu zasad konstytucyjnych.
Dwa Lata Więzienia
#Davis został oskarżony o zdradę stanu w maju 1866 roku, a rząd federalny domagał się kary śmierci. Zespół prokuratorski, pod przewodnictwem Prokuratora Generalnego Jamesa Speeda, napotkał znaczące wyzwania konstytucyjne przy budowaniu sprawy. Prezes Sądu Najwyższego Salmon P. Chase wyrażał obawy dotyczące sądzenia Davisa w Wirginii, argumentując, że narusza to wymóg VI Poprawki dotyczący sprawiedliwego procesu przed bezstronną ławą przysięgłych. Podczas uwięzienia Davis przyjmował wizyty znaczących osobistości, w tym swojej żony Variny, która nieustannie zabiegała o poprawę warunków. Administracja więzienia stopniowo łagodziła ograniczenia, zezwalając Davisowi na dostęp do książek, materiałów piśmiennych i regularne okresy ćwiczeń.
Złożona Droga do Wolności
#W maju 1867 roku, po dwóch latach więzienia, Davis został zwolniony za kaucją w wysokości 100 000 dolarów, którą wpłaciły znane osobistości, w tym Horace Greeley i Cornelius Vanderbilt. Rząd federalny przekazywał jego sprawę między różnymi sądami, wykazując niechęć do kontynuowania oskarżenia. Postępowanie prawne wielokrotnie utykało w miejscu ze względu na konstytucyjne wątpliwości dotyczące sądzenia przywódców Konfederacji za zdradę stanu. 25 grudnia 1868 roku prezydent Andrew Johnson wydał prezydencką proklamację amnestii, która objęła Davisa wraz z innymi byłymi konfederatami. Rząd formalnie wycofał wszystkie zarzuty w 1869 roku, kończąc prawne perypetie Davisa.
| Oś Czasu Prawna | Wydarzenie |
|---|---|
| Maj 1866 | Wniesienie formalnych zarzutów o zdradę stanu |
| Maj 1867 | Zwolnienie za kaucją 100 000 dolarów |
| 25 grudnia 1868 | Wydanie prezydenckiej amnestii |
| 1869 | Wycofanie wszystkich zarzutów |
Kluczowe Wnioski
#- Konfederacki Prezydent Jefferson Davis został schwytany 10 maja 1865 roku w pobliżu Irwinville w stanie Georgia przez 4. Pułk Kawalerii Michigan pod dowództwem pułkownika Benjamina D. Pritcharda
- Davis początkowo uciekł z Richmond 2 kwietnia 1865 roku z 500 000 dolarów w złocie i ustanowił tymczasowe stolice Konfederacji w kilku stanach południowych
- Unia wyznaczyła nagrodę w wysokości 100 000 dolarów za schwytanie Davisa, wysyłając wyspecjalizowane jednostki kawalerii, w tym 1. Pułk Kawalerii Wisconsin i 4. Pułk Kawalerii Michigan
- Wbrew popularnym mitom, Davis nie miał na sobie damskiego ubrania podczas schwytania, lecz wodoodporny płaszcz raglanowy i buty do jazdy konnej
- Po schwytaniu Davis był więziony w Fort Monroe w Wirginii przez dwa lata pod ścisłym nadzorem, zanim został zwolniony za kaucją w wysokości 100 000 dolarów w 1867 roku
- Wszystkie zarzuty przeciwko Davisowi zostały ostatecznie oddalone w 1869 roku po proklamacji amnestyjnej prezydenta Andrew Johnsona w grudniu 1868 roku
Podsumowanie
#Schwytanie Jeffersona Davisa 10 maja 1865 roku stanowiło przełomowy moment w historii Ameryki, który oficjalnie zakończył próby przywództwa Konfederacji utrzymania swojej sprawy. Jego dramatyczna miesięczna ucieczka przez Południe zakończyła się wczesnorannym aresztowaniem w pobliżu Irwinville w Georgii. Choć okoliczności jego schwytania budziły kontrowersje, zapisy historyczne w dużej mierze wyjaśniły nieporozumienia dotyczące jego stroju i prób ucieczki.
Późniejsze uwięzienie Davisa w Fort Monroe i złożone batalie prawne ukazały trudności narodu z osądzeniem przywódców Konfederacji. Jego ostateczne zwolnienie i oddalenie wszystkich zarzutów w 1869 roku odzwierciedlało stopniowe przechodzenie kraju w kierunku pojednania, gdy pracował nad zaleczeniem głębokich ran wojny secesyjnej.