Bitwa pod Koronowem była znaczącym starciem zbrojnym między wojskami polskimi pod dowództwem Sędziwoja z Ostroroga a siłami krzyżackimi dowodzonymi przez Michaela Küchmeistera von Sternberga. Starcie zakończyło się zdecydowanym zwycięstwem Polaków, którzy pojmali 50 rycerzy krzyżackich i zdobyli 26 chorągwi zakonnych.

Bitwa pod Koronowem to jedno z najważniejszych starć militarnych w historii średniowiecznej Polski. W październiku 1410 roku, zaledwie kilka miesięcy po słynnej bitwie pod Grunwaldem, polskie wojska zmierzyły się z siłami krzyżackimi w pobliżu miasta Koronowo.

To niezwykle istotne wydarzenie stanowiło kontynuację wielkiej wojny z Zakonem Krzyżackim (1409-1411). Starcie zakończyło się zdecydowanym zwycięstwem wojsk polskich pod dowództwem Sędziwoja z Ostroroga nad siłami krzyżackimi, którymi dowodził Michael Küchmeister von Sternberg. Triumf ten umocnił pozycję Polski w regionie i miał znaczący wpływ na dalszy przebieg konfliktu z Zakonem.

Konflikt polsko-krzyżacki w 1410 roku stanowił kulminację długotrwałych napięć terytorialnych między Królestwem Polskim a państwem zakonnym. Wielka wojna z zakonem krzyżackim przekształciła się w serię starć militarnych o kontrolę nad strategicznymi regionami Pomorza.

Królestwo Polskie pod władaniem Władysława Jagiełły znajdowało się w sojuszu z Wielkim Księstwem Litewskim. Na początku 1410 roku doszło do następujących wydarzeń:

• Zawiązanie koalicji anty-krzyżackiej przez Polskę Litwę Żmudź
• Mobilizacja sił zbrojnych w marcu 1410 roku
• Koncentracja wojsk polsko-litewskich w Wolborzu
• Rozpoczęcie kampanii letniej 9 lipca 1410 roku

Strona konfliktu	Liczba wojsk	Główny dowódca
Polska	29000	Władysław Jagiełło
Zakon Krzyżacki	21000	Ulrich von Jungingen

Po zwycięstwie grunwaldzkim sytuacja polityczna uległa znaczącym zmianom:

• Przejęcie kontroli nad zamkami krzyżackimi przez siły polskie

• Oblężenie Malborka trwające od 26 lipca do 19 września

• Reorganizacja sił krzyżackich pod nowym dowództwem

• Wzmożona aktywność militarna zakonu na Pomorzu

• Próby odbicia utraconych terytoriów przez siły krzyżackie

• Odzyskania części zamków na Pomorzu

• Ataku na pozycje polskie w rejonie Koronowa

• Formowania nowych oddziałów zbrojnych przez obie strony konfliktu

Bitwa pod Koronowem wynikła z intensyfikacji działań wojennych na Pomorzu po bitwie grunwaldzkiej. Krzyżacy, dążąc do odzyskania utraconych terytoriów, rozpoczęli ofensywę w regionie pomorskim pod dowództwem Michaela Küchmeistera.

Zakon Krzyżacki prowadził systematyczne ataki na polskie garnizony od sierpnia 1410 roku. Siły krzyżackie:

• Odbiły zamek w Świeciu 8 września 1410

• Zdobyły Tuchołę wykorzystując 2000 zaciężnych wojsk

• Przeprowadziły rajdy na okoliczne miejscowości: Bydgoszcz, Nakło i Wyszogrodziec

• Spustoszyły tereny należące do polskich sojuszników

• Kontrolowało szlak handlowy łączący Bydgoszcz z Gdańskiem

• Zabezpieczało północne rubieże Królestwa Polskiego

• Chroniło dostęp do przepraw przez Brdę

• Umożliwiało kontrolę nad komunikacją między zamkami krzyżackimi

Element strategiczny	Znaczenie militarne
Położenie geograficzne	Kontrola szlaków komunikacyjnych
Fortyfikacje	Punkt oporu przeciw wojskom krzyżackim
Baza wypadowa	Możliwość organizacji kontrofensywy
Zaplecze logistyczne	Magazyny zaopatrzenia dla wojsk polskich

Bitwa pod Koronowem rozegrała się na północny zachód od miasta, gdzie wojska polskie zastosowały manewr taktyczny pozorowanej ucieczki. Starcie rozpoczęło się w godzinach porannych i trwało do późnego popołudnia.

Wojska polskie pod dowództwem Sędziwoja z Ostroroga liczyły:

• 2000 jazdy ciężkiej
• 1500 piechoty
• 500 strzelców
• 20 chorągwi rycerskich z Wielkopolski

Siły krzyżackie dowodzone przez Michaela Küchmeistera składały się z:

• 3000 zbrojnych
• 30 chorągwi zaciężnych
• 400 rycerzy zakonnych
• 600 strzelców

Formacja wojskowa	Strona polska	Strona krzyżacka
Jazda ciężka	2000	1800
Piechota	1500	1200
Strzelcy	500	600
Liczba chorągwi	20	30

• Uderzenie krzyżackiej jazdy na polskie pozycje o świcie
• Pozorowany odwrót polskich oddziałów w kierunku lasów
• Kontratak polskiej kawalerii z ukrytych pozycji
• Okrążenie sił krzyżackich przez wojska Sędziwoja
• Rozbicie głównych sił zakonnych około godziny 15:00
• Pojmanie 50 rycerzy krzyżackich w tym 3 komturów
• Zdobycie 26 chorągwi zakonnych

Bitwa pod Koronowem zakończyła się strategicznym zwycięstwem wojsk polskich. Sukces militarny wzmocnił kontrolę Królestwa Polskiego nad Pomorzem oraz osłabił potencjał militarny Zakonu Krzyżackiego w regionie.

Krzyżacy ponieśli dotkliwe straty podczas bitwy pod Koronowem:

• Śmierć 200 rycerzy zakonnych w bezpośrednim starciu

• Pojmanie 50 znaczących jeńców z 3 komturami

• Utrata 26 chorągwi zakonnych

• Zniszczenie sprzętu wojskowego wartego 100 000 grzywien

• Dezorganizacja struktury dowodzenia na Pomorzu

• Wzmocnienie pozycji negocjacyjnej Polski w rokowaniach pokojowych

• Zahamowanie krzyżackiej ofensywy na Pomorzu

• Odzyskanie kontroli nad szlakiem handlowym Bydgoszcz-Gdańsk

• Zabezpieczenie polskich zdobyczy terytorialnych z okresu po bitwie grunwaldzkiej

• Zwiększenie prestiżu polskiego rycerstwa w Europie

Element	Wartość
Pojmani rycerze	50
Zdobyte chorągwie	26
Straty finansowe Zakonu	100 000 grzywien
Zabici rycerze zakonni	200

Pamięć o bitwie pod Koronowem 1410 roku trwa w lokalnej społeczności poprzez szereg inicjatyw upamiętniających to historyczne wydarzenie. Materialne i niematerialne formy upamiętnienia podkreślają znaczenie tego starcia w historii Polski.

Na terenie Koronowa znajduje się pomnik upamiętniający bitwę, odsłonięty w 1960 roku przy ulicy Bydgoskiej. Granitowy obelisk zawiera tablicę informacyjną z opisem wydarzeń z 10 października 1410 roku. W pobliżu pola bitwy umieszczono w 2010 roku pamiątkowe głazy z inskrypcjami opisującymi przebieg starcia. Muzeum Regionalne w Koronowie prezentuje stałą ekspozycję poświęconą bitwie, zawierającą repliki średniowiecznego uzbrojenia oraz mapy taktyczne.

Rocznicowe uroczystości odbywają się w Koronowie każdego roku 10 października. Program obchodów obejmuje:

• Inscenizacje historyczne z udziałem grup rekonstrukcyjnych
• Turnieje rycerskie na błoniach miejskich
• Wykłady historyczne w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury
• Rajdy piesze szlakiem bitwy pod Koronowem
• Konkursy wiedzy historycznej dla młodzieży szkolnej

Rok	Wydarzenie
2010	600-lecie bitwy z międzynarodowym zjazdem rycerstwa
2015	Otwarcie ścieżki edukacyjnej "Szlakiem Bitwy Koronowskiej"
2020	Wirtualne obchody 610. rocznicy z transmisjami online

• Bitwa pod Koronowem miała miejsce 10 października 1410 roku, kilka miesięcy po bitwie pod Grunwaldem, i zakończyła się zdecydowanym zwycięstwem wojsk polskich
• Polskimi siłami dowodził Sędziwój z Ostroroga, a krzyżackimi Michael Küchmeister von Sternberg - starcie stanowiło ważny element wielkiej wojny z Zakonem (1409-1411)
• W bitwie uczestniczyło około 4000 żołnierzy polskich (w tym 2000 jazdy ciężkiej) przeciwko 3000 zbrojnych krzyżackich
• Wojska polskie zastosowały skuteczny manewr taktyczny pozorowanej ucieczki, co doprowadziło do rozbicia sił krzyżackich
• Straty zakonu były znaczące: śmierć 200 rycerzy, pojmanie 50 jeńców (w tym 3 komturów) oraz utrata 26 chorągwi zakonnych
• Zwycięstwo pod Koronowem wzmocniło pozycję Polski w regionie i zabezpieczyło polskie zdobycze terytorialne na Pomorzu po bitwie grunwaldzkiej

Bitwa pod Koronowem okazała się przełomowym momentem w konflikcie polsko-krzyżackim z 1410 roku. Zwycięstwo polskich wojsk nie tylko zabezpieczyło kontrolę nad Pomorzem ale też znacząco osłabiło pozycję militarną Zakonu Krzyżackiego w regionie.

Dzięki mistrzowskiej taktyce Sędziwoja z Ostroroga oraz odwadze polskiego rycerstwa bitwa zakończyła się spektakularnym sukcesem. Straty krzyżackie obejmujące śmierć 200 rycerzy zakonnych i utratę cennego sprzętu wojskowego wywarły długotrwały wpływ na zdolności bojowe Zakonu.

Pamięć o bitwie pod Koronowem jest wciąż żywa wśród mieszkańców regionu którzy aktywnie kultywują to historyczne dziedzictwo poprzez coroczne uroczystości inscenizacje i działalność edukacyjną.