Edward Gierek został wybrany na stanowisko I sekretarza KC PZPR podczas nadzwyczajnego VI Plenum KC PZPR. Zastąpił Władysława Gomułkę po krwawych wydarzeniach Grudnia '70 na Wybrzeżu. Jego nominacja rozpoczęła nową erę w historii PRL znaną jako 'dekada gierkowska'.

Edward Gierek objął stanowisko I sekretarza KC PZPR 20 grudnia 1970 roku w następstwie dramatycznych wydarzeń na Wybrzeżu. Jego nominacja nastąpiła po ustąpieniu Władysława Gomułki w atmosferze głębokiego kryzysu społeczno-politycznego który wstrząsnął ówczesną Polską.

Objęcie władzy przez Gierka zapoczątkowało nową erę w historii PRL znaną jako "dekada gierkowska". Nowy I sekretarz rozpoczął swoje rządy od słynnych słów "Pomożecie?" skierowanych do robotników co miało symbolizować nowe otwarcie w relacjach między władzą a społeczeństwem. Ta zmiana na szczytach władzy była jednym z najbardziej znaczących momentów w powojennej historii Polski.

Polska końca lat 60. charakteryzowała się narastającym kryzysem społeczno-gospodarczym. Napięcia między władzą a społeczeństwem osiągnęły punkt krytyczny w 1970 roku, prowadząc do fundamentalnych zmian w kierownictwie PZPR.

Władysław Gomułka utracił polityczną elastyczność w zarządzaniu państwem w latach 1968-1970. Jego polityka gospodarcza doprowadziła do:

• Spadku stopy życiowej obywateli o 20% w porównaniu z 1960 rokiem

• Zamrożenia płac przy jednoczesnym wzroście cen podstawowych artykułów

• Ograniczenia swobód obywatelskich poprzez zaostrzenie cenzury

• Wzrostu zadłużenia zagranicznego Polski z 1,2 mld USD w 1965 do 2,7 mld USD w 1970

• Rozpoczęciem strajków 14 grudnia 1970 w Stoczni Gdańskiej

• Rozszerzeniem protestów na Gdynię, Szczecin i Elbląg

• Użyciem siły wobec demonstrantów, skutkującym 41 ofiarami śmiertelnymi

• Paraliżem komunikacyjnym i produkcyjnym głównych miast portowych

• Masowymi demonstracjami ulicznymi z udziałem 20 000 osób w Szczecinie

Miasto	Liczba strajkujących	Liczba ofiar
Gdańsk	15 000	16
Gdynia	10 000	18
Szczecin	20 000	7

Edward Gierek przejął władzę w PZPR w atmosferze głębokiego kryzysu politycznego wywołanego wydarzeniami Grudnia '70. Proces zmiany władzy przeprowadzono w ekspresowym tempie podczas nadzwyczajnego posiedzenia KC PZPR.

VI Plenum KC PZPR zwołano 20 grudnia 1970 roku w Warszawie w trybie nadzwyczajnym. Podczas posiedzenia członkowie Biura Politycznego KC PZPR przedstawili wniosek o zwolnienie Władysława Gomułki z funkcji I sekretarza ze względu na stan zdrowia. Plenum zaakceptowało rezygnację Gomułki wraz z odwołaniem jego najbliższych współpracowników: Bolesława Jaszczuka, Zenona Kliszki oraz Ryszarda Strzeleckiego z Biura Politycznego KC PZPR.

Edward Gierek objął stanowisko I sekretarza KC PZPR 20 grudnia 1970 roku o godzinie 19:00. Wybór nastąpił podczas tego samego VI Plenum KC PZPR jednogłośnie przez aklamację. Stanisław Kania przedstawił kandydaturę Gierka jako doświadczonego działacza partyjnego z regionu śląsko-dąbrowskiego. W momencie objęcia władzy Gierek miał 57 lat i był postrzegany jako pragmatyczny polityk z doświadczeniem w zarządzaniu gospodarką.

Edward Gierek rozpoczął swoją kadencję od radykalnej zmiany stylu sprawowania władzy. Jego pierwsze działania koncentrowały się na uspokojeniu nastrojów społecznych i wprowadzeniu reform gospodarczych.

Edward Gierek zainicjował bezpośrednie spotkania z protestującymi robotnikami w styczniu 1971 roku. Podczas historycznego spotkania w Stoczni Szczecińskiej 24 stycznia 1971 roku padły słynne słowa "Pomożecie?", na które robotnicy odpowiedzieli "Pomożemy!". Gierek odbył serię 8 spotkań z załogami największych zakładów przemysłowych na Wybrzeżu, gdzie:

• Anulował podwyżki cen żywności wprowadzone w grudniu 1970
• Przyznał 8% podwyżkę płac dla najniżej zarabiających pracowników
• Wprowadził dodatki rodzinne dla pracowników przemysłu stoczniowego
• Zainicjował program budowy mieszkań pracowniczych

Nowy I sekretarz wprowadził kompleksowy program modernizacji polskiej gospodarki w pierwszych miesiącach 1971 roku. Program zawierał następujące kluczowe elementy:

Obszar reformy	Działanie	Planowany efekt
Przemysł	Zakup zachodnich licencji	Modernizacja produkcji
Rolnictwo	Zniesienie obowiązkowych dostaw	Zwiększenie produkcji żywności
Handel zagraniczny	Zaciągnięcie kredytów zachodnich	Pozyskanie środków na inwestycje
Płace	Wprowadzenie systemu motywacyjnego	Wzrost wydajności pracy

• Budowę nowych zakładów przemysłowych
• Modernizację przestarzałego parku maszynowego
• Reorganizację struktur zarządzania gospodarką
• Wprowadzenie nowego systemu bodźców ekonomicznych

Zmiana władzy w grudniu 1970 roku wywołała złożone reakcje zarówno w kraju jak i za granicą. Społeczeństwo oraz władze ZSRR bacznie obserwowały pierwsze decyzje nowego kierownictwa PZPR.

Objęcie władzy przez Edwarda Gierka spotkało się z umiarkowanym optymizmem społeczeństwa. Robotnicy z zakładów przemysłowych w Gdańsku Szczecinie otrzymali zapewnienie o wycofaniu podwyżek cen z grudnia 1970 roku. Atmosferę nadziei wzmocniło wprowadzenie 3-letniej stabilizacji cen podstawowych artykułów spożywczych. Strajkujący zakończyli protesty po bezpośrednich spotkaniach z nowym I sekretarzem w styczniu 1971 roku.

• Dostawę 13 milionów ton ropy naftowej rocznie
• Zwiększenie dostaw gazu ziemnego o 2,8 miliarda metrów sześciennych
• Kredyt towarowy w wysokości 100 milionów rubli dewizowych
• Wsparcie technologiczne dla polskiego przemysłu ciężkiego

Rok	Wartość pomocy gospodarczej ZSRR (w mln rubli)
1971	100
1972	285
1973	450

• Edward Gierek został I sekretarzem KC PZPR 20 grudnia 1970 roku, po rezygnacji Władysława Gomułki w następstwie krwawych wydarzeń na Wybrzeżu
• Objęcie władzy nastąpiło podczas nadzwyczajnego VI Plenum KC PZPR, gdzie wybrano go jednogłośnie przez aklamację w atmosferze głębokiego kryzysu społeczno-politycznego
• Gierek rozpoczął rządy od słynnych słów "Pomożecie?" skierowanych do robotników i wprowadził szereg reform, w tym wycofanie podwyżek cen i podwyżki płac
• Zmiana władzy była bezpośrednią konsekwencją protestów robotniczych z grudnia 1970 roku, podczas których zginęło 41 osób w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie
• Nowy I sekretarz zainicjował program modernizacji gospodarki oparty na kredytach zachodnich i rozpoczął politykę "otwarcia" na Zachód przy jednoczesnym utrzymaniu dobrych relacji z ZSRR

Objęcie stanowiska I sekretarza KC PZPR przez Edwarda Gierka 20 grudnia 1970 roku stanowiło punkt zwrotny w historii PRL. Jego nominacja nastąpiła w wyniku głębokiego kryzysu społeczno-politycznego i protestów robotniczych które zakończyły erę Władysława Gomułki.

Szybkie działania Gierka w pierwszych miesiącach rządów przyniosły uspokojenie nastrojów społecznych. Bezpośrednie spotkania z robotnikami wycofanie podwyżek cen oraz wprowadzenie programów modernizacyjnych zapoczątkowały nowy rozdział w relacjach między władzą a społeczeństwem.

Ta zmiana na najwyższym szczeblu władzy otworzyła okres znany jako "dekada gierkowska" który przyniósł istotne zmiany w funkcjonowaniu państwa i życiu codziennym Polaków.