Wydarzenia z tagiem - Komunizm

21 stycznia 1924

Śmierć Włodzimierza Lenina

21 stycznia 1924 roku w Gorkach pod Moskwą zmarł Włodzimierz Lenin, przywódca rewolucji bolszewickiej i pierwszy przywódca Związku Radzieckiego. Śmierć nastąpiła w wyniku serii udarów i postępującej choroby neurologicznej w wieku 53 lat.

17 września 1939

Wkroczenie Armii Czerwonej do Polski

17 września 1939 roku Armia Czerwona przekroczyła granice Polski, realizując tajne postanowienia paktu Ribbentrop-Mołotow. To wydarzenie, wraz z późniejszym wkroczeniem wojsk sowieckich w 1944 roku, fundamentalnie zmieniło losy Polski, prowadząc do instalacji władzy komunistycznej i znaczących zmian terytorialnych po II wojnie światowej.

17 września 1939

Sowiecka okupacja wschodnich terenów polski

Sowiecka okupacja wschodnich terenów II Rzeczypospolitej rozpoczęła się 17 września 1939 roku, gdy Armia Czerwona przekroczyła granice Polski. Wydarzenie to było bezpośrednim skutkiem tajnego protokołu paktu Ribbentrop-Mołotow. Inwazja doprowadziła do masowych deportacji, represji i fundamentalnych zmian terytorialnych oraz demograficznych w Polsce.

1 marca 1943

Związek Patriotów Polskich

Związek Patriotów Polskich (ZPP) został utworzony 1 marca 1943 roku w Moskwie jako organizacja reprezentująca interesy polskiej ludności w ZSRR podczas II wojny światowej. Pod przewodnictwem Wandy Wasilewskiej ZPP zajmował się pomocą deportowanym Polakom oraz formowaniem polskich sił zbrojnych na terenie Związku Radzieckiego.

17 stycznia 1945

Wyzwolenie Warszawy przez Armię Czerwoną

17 stycznia 1945 roku wojska 1. Frontu Białoruskiego pod dowództwem marszałka Gieorgija Żukowa wkroczyły do zrujnowanej Warszawy. Wydarzenie to stanowiło część operacji Wiślańsko-Odrzańskiej i zakończyło niemiecką okupację stolicy Polski. Wyzwolenie miasta otworzyło nowy rozdział w historii kraju, choć przyniosło ze sobą także kontrowersje związane z późniejszą dominacją sowiecką.

8 maja 1945

Koniec II wojny światowej w Polsce

II wojna światowa zakończyła się w Polsce formalnie 8 maja 1945 roku, jednak wyzwalanie poszczególnych terenów trwało od stycznia do maja 1945. Mimo kapitulacji Niemiec, Polska znalazła się pod dominacją ZSRR, co doprowadziło do instalacji władzy komunistycznej i fundamentalnych zmian terytorialnych oraz społecznych.

1 stycznia 1947

Akcja Wisła

Dzikie Wysiedlenia, znane również jako akcja 'Wisła', były masową operacją przesiedleńczą przeprowadzoną przez władze komunistyczne w latach 1947-1950. Celem akcji było przymusowe przesiedlenie ludności ukraińskiej z terenów południowo-wschodniej Polski na Ziemie Odzyskane. Operacja ta drastycznie zmieniła strukturę demograficzną Polski i pozostawiła trwały ślad w relacjach polsko-ukraińskich.

15 grudnia 1948

Powstanie PZPR

15 grudnia 1948 roku w Warszawie doszło do połączenia Polskiej Partii Robotniczej (PPR) i Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), w wyniku czego powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR). Wydarzenie to, znane jako Kongres Zjednoczeniowy, rozpoczęło ponad 40-letni okres rządów komunistycznych w Polsce.

22 lipca 1952

Uchwalenie Konstytucji PRL

22 lipca 1952 roku Sejm Ustawodawczy uchwalił Konstytucję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Dokument składający się z 91 artykułów wprowadził fundamentalne zmiany ustrojowe, sankcjonując socjalistyczny charakter państwa i władzy partii komunistycznej. Za przyjęciem konstytucji głosowało 451 posłów, przy rekordowej frekwencji 99%.

28 czerwca 1956

Poznański Czerwiec '56

Masowy protest robotniczy w Poznaniu przeciwko komunistycznej władzy, rozpoczęty przez pracowników Zakładów Cegielskiego. W wyniku starć z wojskiem i milicją zginęło 57 osób, a 600 zostało rannych. Wydarzenia te stały się symbolem walki o godność i sprawiedliwość społeczną.

19 października 1956

Polski Październik 1956

W październiku 1956 roku podczas VIII Plenum KC PZPR Władysław Gomułka został wybrany na I sekretarza KC PZPR, co zapoczątkowało okres odwilży w polskiej polityce. Wydarzenie to, znane jako Polski Październik, przyniosło liberalizację systemu komunistycznego i większą niezależność od ZSRR.

8 marca 1968

Wydarzenia Marcowe 1968

Wydarzenia Marcowe to seria protestów studenckich w marcu 1968 roku, które rozpoczęły się po zdjęciu 'Dziadów' z Teatru Narodowego. Protesty spotkały się z brutalną reakcją władz komunistycznych i doprowadziły do masowych represji oraz kampanii antysemickiej.

14 grudnia 1970

Grudzień '70

Tragiczne wydarzenia na Wybrzeżu w grudniu 1970 roku, kiedy władze komunistyczne krwawo stłumiły protesty robotnicze przeciwko podwyżkom cen. W wyniku brutalnej pacyfikacji zginęło 41 osób, a ponad tysiąc zostało rannych.

20 grudnia 1970

Gierek I sekretarzem KC PZPR

Edward Gierek został wybrany na stanowisko I sekretarza KC PZPR podczas nadzwyczajnego VI Plenum KC PZPR. Zastąpił Władysława Gomułkę po krwawych wydarzeniach Grudnia '70 na Wybrzeżu. Jego nominacja rozpoczęła nową erę w historii PRL znaną jako 'dekada gierkowska'.

13 grudnia 1981

Stan wojenny w Polsce

13 grudnia 1981 roku o godzinie 0:00 wprowadzono w Polsce stan wojenny. Generał Wojciech Jaruzelski ogłosił tę decyzję w wystąpieniu telewizyjnym o 6:00 rano. Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego (WRON) przejęła kontrolę nad państwem, wprowadzając szereg restrykcji i ograniczeń swobód obywatelskich.

22 lipca 1983

Zniesienie stanu wojennego

22 lipca 1983 roku Sejm PRL uchwalił ustawę o zniesieniu stanu wojennego w Polsce, kończąc tym samym 586-dniowy okres drastycznych ograniczeń praw obywatelskich wprowadzonych 13 grudnia 1981 roku przez władze komunistyczne.

19 października 1984

Morderstwo ks. Popiełuszki

19 października 1984 roku funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa PRL uprowadzili i zamordowali księdza Jerzego Popiełuszkę, kapelana Solidarności. Jego ciało odnaleziono w Zalewie Włocławskim. Zbrodnia ta stała się symbolem represji komunistycznych wobec Kościoła i opozycji w Polsce.

6 lutego 1989

Obrady Okrągłego Stołu

Historyczne negocjacje między władzą komunistyczną a opozycją solidarnościową, które odbyły się w Warszawie od 6 lutego do 5 kwietnia 1989 roku. Doprowadziły do przełomowych zmian ustrojowych w Polsce, umożliwiając pokojowe przejście do systemu demokratycznego.

6 lutego 1989

Okrągły Stół i wybory 1989

Obrady Okrągłego Stołu (6 lutego - 5 kwietnia 1989) oraz pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne (4 czerwca 1989) to przełomowe wydarzenia, które zapoczątkowały transformację ustrojową w Polsce i doprowadziły do upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej.

4 czerwca 1989

Wybory czerwcowe 1989

Pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne w Polsce, które odbyły się 4 czerwca 1989 roku. Wydarzenie to było rezultatem ustaleń Okrągłego Stołu i doprowadziło do zwycięstwa Solidarności, upadku komunizmu oraz rozpoczęcia transformacji ustrojowej w Polsce.

9 grudnia 1990

Wybór Lecha Wałęsy na prezydenta

Lech Wałęsa zostaje pierwszym demokratycznie wybranym prezydentem Polski, zwyciężając w drugiej turze wyborów z wynikiem 74,25% głosów. To historyczne wydarzenie symbolizuje ostateczne zerwanie z komunizmem i początek demokratycznej Polski.