17 września 1939 roku Armia Czerwona przekroczyła granice Polski, realizując tajne postanowienia paktu Ribbentrop-Mołotow. To wydarzenie, wraz z późniejszym wkroczeniem wojsk sowieckich w 1944 roku, fundamentalnie zmieniło losy Polski, prowadząc do instalacji władzy komunistycznej i znaczących zmian terytorialnych po II wojnie światowej.

Wkroczenie Armii Czerwonej do Polski to jedno z najbardziej znaczących wydarzeń w historii XX wieku. Ten moment nie tylko zmienił bieg II wojny światowej, ale również ukształtował późniejszą geopolityczną mapę Europy na dziesięciolecia.

17 września 1939 roku to data, która na zawsze pozostanie w pamięci Polaków. Tego dnia, zgodnie z tajnym protokołem paktu Ribbentrop-Mołotow, Związek Radziecki rozpoczął inwazję na wschodnie tereny Polski. Armia Czerwona przekroczyła granicę pod pretekstem "ochrony" ludności białoruskiej i ukraińskiej, co w rzeczywistości było realizacją imperialistycznych ambicji Stalina.

II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 roku atakiem Niemiec na Polskę. Konflikt ten szybko przerodził się w globalny, angażując największe mocarstwa i zmieniając geopolityczny układ sił na świecie.

Pakt Ribbentrop-Mołotow, podpisany 23 sierpnia 1939 roku, był kluczowym elementem przedwojennej dyplomacji. Oficjalnie traktat o nieagresji między III Rzeszą a ZSRR, zawierał tajny protokół dzielący Europę Wschodnią na strefy wpływów. Polska znalazła się w centrum tego porozumienia, z granicą podziału biegnącą wzdłuż rzek Narew, Wisła i San. Pakt ten umożliwił Hitlerowi rozpoczęcie wojny bez obawy o dwufrontowy konflikt, jednocześnie dając Stalinowi czas na wzmocnienie Armii Czerwonej.

1 września 1939 roku o 4:45 niemieckie siły zaatakowały Polskę, rozpoczynając II wojnę światową. Blitzkrieg, czyli taktyka błyskawicznej wojny, pozwoliła Wehrmachtowi szybko przełamać polską obronę. Luftwaffe przeprowadziło niszczycielskie naloty na polskie miasta, w tym Warszawę. Pomimo bohaterskiej obrony, polska armia nie była w stanie powstrzymać niemieckiej machiny wojennej. 17 września sytuacja Polski dramatycznie się pogorszyła, gdy Armia Czerwona wkroczyła od wschodu, realizując ustalenia paktu Ribbentrop-Mołotow.

Operacja Bagration, największa ofensywa sowiecka w 1944 roku, rozpoczęła się 23 czerwca i doprowadziła do przełamania niemieckiego frontu wschodniego. Operacja ta miała kluczowe znaczenie dla wyzwolenia Białorusi i wkroczenia Armii Czerwonej na tereny Polski.

Operacja Bagration skutecznie przełamała niemiecki Front Środkowy, wykorzystując taktykę głębokiego natarcia. Sowieckie siły, liczące ponad 2,5 miliona żołnierzy, 5200 czołgów i 5300 samolotów, szybko pokonały niemiecką obronę. Kluczowe etapy przełamania frontu:

1. Zmasowane ataki na pozycje niemieckie w rejonie Witebska, Orszy i Mohylewa
2. Wykorzystanie elementu zaskoczenia poprzez atak na słabsze odcinki frontu
3. Szybkie manewry okrążające, odcinające drogi odwrotu niemieckim jednostkom
4. Zastosowanie taktyki "kotłów", prowadzącej do zniszczenia dużych zgrupowań wroga

Armia Czerwona, po przełamaniu frontu, szybko posuwała się na zachód, osiągając znaczące sukcesy:

Data	Wydarzenie
3 lipca 1944	Wyzwolenie Mińska
13 lipca 1944	Zajęcie Wilna
27 lipca 1944	Wkroczenie do Lwowa
31 lipca 1944	Dotarcie do Wisły

Postępy Armii Czerwonej charakteryzowały się:

1. Szybkim tempem natarcia, sięgającym 25-30 km dziennie
2. Skutecznym wykorzystaniem przewagi liczebnej i sprzętowej
3. Współpracą między różnymi rodzajami wojsk, w tym lotnictwem i artylerią
4. Elastycznym dowodzeniem, umożliwiającym szybkie reagowanie na zmieniającą się sytuację na froncie

Operacja Bagration doprowadziła do całkowitego załamania niemieckiej Grupy Armii "Środek" i otworzyła drogę Armii Czerwonej do Polski i dalej na zachód, zmieniając układ sił na froncie wschodnim II wojny światowej.

Armia Czerwona wkroczyła na tereny Polski w dwóch kluczowych momentach podczas II wojny światowej. Pierwsze wejście nastąpiło 17 września 1939 roku, a drugie w ramach Operacji Bagration w 1944 roku.

Armia Czerwona przekroczyła granicę Polski na całej jej długości od Połocka na północy do Kamieńca Podolskiego na południu. Sowieckie wojska, liczące około 600 000 żołnierzy, 4700 czołgów i 3300 samolotów, zaatakowały na froncie o długości 1400 kilometrów. Inwazja rozpoczęła się o godzinie 3:00 nad ranem, zaskakując polskie siły obronne, które były już zaangażowane w walkę z niemieckim agresorem na zachodzie.

17 września 1939 roku to oficjalna data wkroczenia Armii Czerwonej na ziemie polskie podczas pierwszej inwazji. Sowiecka agresja nastąpiła 16 dni po ataku Niemiec na Polskę. W 1944 roku, podczas Operacji Bagration, Armia Czerwona ponownie wkroczyła na tereny Polski. 22 lipca 1944 roku sowieckie wojska przekroczyły Bug, wchodząc na przedwojenne terytorium Polski. 1 sierpnia 1944 roku oddziały sowieckie dotarły do przedmieść Warszawy, zatrzymując się na wschodnim brzegu Wisły.

Wkroczenie Armii Czerwonej do Polski wywołało złożone reakcje i dalekosiężne konsekwencje. Wydarzenia te wpłynęły na postawy polskiego ruchu oporu oraz doprowadziły do utworzenia nowych struktur politycznych pod sowieckim nadzorem.

Polski ruch oporu zareagował na wkroczenie Armii Czerwonej z mieszanymi uczuciami. Początkowo niektóre grupy postrzegały Sowietów jako potencjalnych sojuszników w walce z nazistowskimi Niemcami. Jednak szybko stało się jasne, że Armia Czerwona realizuje własne cele polityczne. Armia Krajowa, największa organizacja podziemna, przyjęła strategię ograniczonej współpracy znaną jako akcja "Burza". Zakładała ona ujawnianie się przed Sowietami jako gospodarze terenu, jednocześnie zachowując ostrożność wobec ich intencji. Ta taktyka okazała się nieskuteczna, gdyż NKWD rozpoczęło aresztowania i deportacje członków polskiego podziemia. Stosunek ruchu oporu do Sowietów uległ drastycznej zmianie, przechodząc od warunkowej współpracy do otwartej wrogości i oporu.

21 lipca 1944 roku, wraz z postępem Armii Czerwonej, utworzono Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN). PKWN, powołany z inicjatywy Stalina, miał stanowić przeciwwagę dla polskiego rządu na uchodźstwie w Londynie. Komitet składał się z polskich komunistów i lewicowych działaczy, lojalnych wobec Związku Radzieckiego. PKWN wydał manifest, w którym ogłosił się tymczasową władzą wykonawczą na wyzwolonych terenach Polski. Dokument ten zawierał obietnice reform społecznych i gospodarczych, mających na celu zdobycie poparcia społecznego. Utworzenie PKWN stanowiło kluczowy krok w kierunku ustanowienia komunistycznego rządu w powojennej Polsce, co spotkało się z oporem znacznej części społeczeństwa, wiernej legalnemu rządowi na uchodźstwie.

Wkroczenie Armii Czerwonej do Polski w 1944 roku miało fundamentalny wpływ na kształtowanie się powojennej rzeczywistości kraju. Sowiecka obecność militarna umożliwiła wprowadzenie głębokich zmian politycznych, społecznych i terytorialnych.

Armia Czerwona odegrała kluczową rolę w ustanowieniu komunistycznego reżimu w Polsce. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN), utworzony 21 lipca 1944 roku, stał się narzędziem sowietyzacji kraju. PKWN, wspierany przez sowieckie siły zbrojne, rozpoczął proces eliminacji opozycji politycznej i wprowadzania zmian ustrojowych. Komuniści systematycznie przejmowali kontrolę nad kluczowymi instytucjami państwowymi, administracją i gospodarką. Reformy rolne i nacjonalizacja przemysłu zostały przeprowadzone pod nadzorem sowieckim. Aparat bezpieczeństwa, wzorowany na NKWD, skutecznie tłumił wszelkie przejawy oporu społecznego.

Obecność Armii Czerwonej umożliwiła radykalne przesunięcie granic Polski. Na mocy ustaleń konferencji jałtańskiej i poczdamskiej, Polska utraciła Kresy Wschodnie na rzecz ZSRR. W zamian przyznano jej tereny na zachodzie i północy, określane jako Ziemie Odzyskane. Nowa granica wschodnia została wytyczona wzdłuż tzw. linii Curzona. Polska zyskała dostęp do Morza Bałtyckiego, obejmując Pomorze Zachodnie, Warmię i Mazury. Granica zachodnia została ustalona na Odrze i Nysie Łużyckiej. Zmiany terytorialne wiązały się z masowymi przesiedleniami ludności, co doprowadziło do głębokich przekształceń demograficznych i kulturowych.

Wkroczenie Armii Czerwonej do Polski w 1939 i 1944 roku stanowiło kluczowy moment w historii kraju. Wydarzenia te nie tylko wpłynęły na przebieg II wojny światowej ale także ukształtowały powojenną rzeczywistość Polski.

Sowiecka obecność militarna umożliwiła głębokie zmiany polityczne społeczne i terytorialne. Doprowadziła do ustanowienia komunistycznego reżimu eliminacji opozycji i radykalnego przesunięcia granic kraju.

Te wydarzenia pozostawiły trwały ślad w polskiej świadomości narodowej i nadal wpływają na współczesne relacje polsko-rosyjskie. Zrozumienie tych historycznych procesów jest kluczowe dla pełnego obrazu polskiej historii XX wieku.