Średniowiecze

Odkryj fascynujący świat średniowiecznych wydarzeń, które na zawsze zmieniły bieg historii - od wielkich bitew i królewskich koronacji, po życie codzienne w średniowiecznych miastach i zamkach. Ta kolekcja prezentuje najważniejsze momenty epoki średniowiecza, obejmując okres od upadku Cesarstwa Rzymskiego do odkrycia Ameryki, wzbogacone o szczegółowe opisy, mapy i ilustracje z epoki.

47 wydarzeń w tej kolekcji

14 kwietnia 966

Chrzest Polski

Chrzest Polski w 966 roku to przełomowe wydarzenie w historii naszego kraju, które zapoczątkowało proces chrystianizacji i włączenie państwa polskiego do kręgu cywilizacji łacińskiej. Książę Mieszko I, przyjmując chrzest, dokonał strategicznego wyboru, który miał fundamentalne znaczenie dla rozwoju politycznego, kulturowego i społecznego Polski.

marzec 1000

Zjazd gnieźnieński

Zjazd gnieźnieński był jednym z najważniejszych wydarzeń w historii średniowiecznej Polski. W roku 1000 w Gnieźnie spotkali się Bolesław Chrobry i cesarz Otton III wraz z orszakiem dostojników kościelnych i świeckich. Wydarzenie to doprowadziło do utworzenia niezależnej polskiej organizacji kościelnej oraz znacząco wzmocniło pozycję Polski w Europie.

2 kwietnia 1000

Utworzenie Metropolii Gnieźnieńskiej

Metropolia gnieźnieńska została utworzona 2 kwietnia 1000 roku podczas historycznego Zjazdu Gnieźnieńskiego, w którym uczestniczyli Bolesław Chrobry i cesarz Otton III. Wydarzenie to miało fundamentalne znaczenie dla organizacji kościelnej w Polsce i umocnienia pozycji kraju w średniowiecznej Europie. Pierwszym arcybiskupem został Radzim Gaudenty, przyrodni brat św. Wojciecha.

18 kwietnia 1025

Koronacja Bolesława Chrobrego

Koronacja Bolesława Chrobrego na pierwszego króla Polski, która odbyła się 18 kwietnia 1025 roku w katedrze gnieźnieńskiej, była przełomowym momentem w historii Polski. Wydarzenie to symbolicznie oznaczało narodziny polskiej państwowości i znacząco wzmocniło pozycję Polski na arenie międzynarodowej. Koronacja była zwieńczeniem wieloletnich starań Bolesława o wzmocnienie pozycji Polski i uzyskanie niezależności od Cesarstwa Niemieckiego.

1 stycznia 1039

Powrót Kazimierza Odnowiciela na tron polski

W 1039 roku Kazimierz Odnowiciel, syn Mieszka II i Rychezy, powrócił z wygnania do Polski, rozpoczynając proces odbudowy i jednoczenia państwa po okresie głębokiego kryzysu. Wspierany przez cesarza Henryka III i Ruś Kijowską, stopniowo odzyskał kontrolę nad Małopolską, Wielkopolską, Mazowszem i Śląskiem. Jego rządy przyniosły stabilizację kraju poprzez reformy administracyjne, gospodarcze i kościelne.

1 stycznia 1138

Testament Bolesława Krzywoustego

Testament Bolesława Krzywoustego z 1138 roku wprowadził zasadę senioratu i dokonał podziału państwa polskiego między synów władcy. Wydarzenie to zapoczątkowało okres rozbicia dzielnicowego w Polsce, który trwał niemal 200 lat i zakończył się koronacją Władysława Łokietka w 1320 roku. Decyzja ta znacząco wpłynęła na losy średniowiecznej Polski.

15 czerwca 1226

Powstanie państwa krzyżackiego

W 1226 roku książę Konrad Mazowiecki zaprosił Zakon Krzyżacki do Polski, przekazując im Ziemię Chełmińską jako bazę wypadową do walki z pogańskimi Prusami. To wydarzenie zapoczątkowało powstanie potężnego państwa zakonnego w regionie bałtyckim.

9 kwietnia 1241

Bitwa pod Legnicą

Bitwa pod Legnicą z 9 kwietnia 1241 roku była jednym z najważniejszych wydarzeń w historii średniowiecznej Polski. W starciu tym wojska polskie pod dowództwem księcia Henryka II Pobożnego stawiły opór mongolskiej inwazji na Europę. Mimo porażki i śmierci księcia, bitwa przyczyniła się do spowolnienia ekspansji Mongołów na zachód kontynentu.

1 stycznia 1285

Mury obronne Krakowa

Monumentalne fortyfikacje miejskie Krakowa, budowane od 1285 roku, składające się z murów o długości 2,7 km, 47 baszt i 8 bram miejskich. System obronny stanowił kluczowy element rozwoju średniowiecznego miasta i jego pozycji jako stolicy Królestwa Polskiego.

26 czerwca 1295

Koronacja Przemysła II

Koronacja Przemysła II na króla Polski w katedrze gnieźnieńskiej 26 czerwca 1295 roku stanowiła przełomowy moment w historii Polski. Wydarzenie to zakończyło okres rozbicia dzielnicowego i zapoczątkowało proces jednoczenia ziem polskich. Ceremonia koronacyjna przeprowadzona przez arcybiskupa Jakuba Świnkę przywróciła Polsce status królestwa po ponad 150 latach.

8 lutego 1296

Śmierć Przemysła II

8 lutego 1296 roku w Rogoźnie został zamordowany król Polski Przemysł II, ostatni władca z wielkopolskiej linii Piastów. Zabójstwa dokonano w wyniku spisku margrabiów brandenburskich oraz przedstawicieli rodów Nałęczów i Zarembów. Wydarzenie to zakończyło próbę zjednoczenia państwa polskiego i zapoczątkowało wieloletni kryzys polityczny.

1 października 1306

Łokietek przejmuje Kraków

W październiku 1306 roku Władysław Łokietek objął władzę w Krakowie po śmierci ostatniego Przemyślidy, Wacława III. To przełomowe wydarzenie zapoczątkowało proces jednoczenia ziem polskich, który doprowadził do koronacji Łokietka na króla Polski w 1320 roku.

13 listopada 1308

Zajęcie Gdańska przez Krzyżaków

13 listopada 1308 roku Zakon Krzyżacki zajął Gdańsk, dokonując masakry mieszkańców. Wydarzenie to, znane jako rzeź gdańska, doprowadziło do przejęcia kontroli nad miastem przez Zakon na następne 150 lat i fundamentalnie zmieniło układ sił w regionie Pomorza.

20 stycznia 1320

Koronacja Władysława I Łokietka

Koronacja Władysława I Łokietka na króla Polski w katedrze wawelskiej 20 stycznia 1320 roku była przełomowym wydarzeniem w historii Polski. Ceremonia ta zakończyła okres rozbicia dzielnicowego i symbolicznie zjednoczyła ziemie polskie pod jednym berłem. Wydarzenie to przywróciło instytucję Królestwa Polskiego po blisko 200 latach przerwy.

20 stycznia 1320

Zjednoczenie Polski przez Władysława Łokietka

Zjednoczenie Polski przez Władysława Łokietka było przełomowym momentem w historii Polski. Po prawie 200 latach rozbicia dzielnicowego, książę ten zdołał połączyć rozdrobnione ziemie polskie w jedno królestwo. Proces jednoczenia zakończył się koronacją Władysława Łokietka na króla Polski 20 stycznia 1320 roku w katedrze wawelskiej.

16 października 1325

Ślub Kazimierza Wielkiego z Aldoną Anną

16 października 1325 roku w katedrze wawelskiej odbył się ślub króla Kazimierza Wielkiego z litewską księżniczką Aldoną Anną, córką wielkiego księcia Giedymina. Małżeństwo to przypieczętowało sojusz polsko-litewski i doprowadziło do uwolnienia 24 000 polskich jeńców.

27 września 1331

Bitwa pod Płowcami

Kluczowa bitwa średniowiecznej Polski stoczona 27 września 1331 roku między wojskami Władysława Łokietka a siłami zakonu krzyżackiego. Mimo braku jednoznacznego zwycięstwa, starcie osłabiło zakon krzyżacki i wzmocniło pozycję Polski.

25 kwietnia 1333

Koronacja Kazimierza III Wielkiego

25 kwietnia 1333 roku Kazimierz III Wielki został koronowany na króla Polski w katedrze wawelskiej w Krakowie. Był to moment przełomowy w historii Polski, rozpoczynający okres prosperity i rozwoju kraju. Kazimierz III Wielki, ostatni król z dynastii Piastów, objął tron po śmierci swojego ojca Władysława Łokietka.

1 listopada 1335

Sojusz polsko-węgierski

Historyczne spotkanie w Wyszehradzie w 1335 roku, podczas którego król węgierski Karol Robert, polski król Kazimierz Wielki oraz czeski władca Jan Luksemburski zawarli strategiczny sojusz, kształtujący mapę polityczną Europy Środkowej przez kolejne stulecia.

1 listopada 1335

Zjazd w Wyszehradzie

Historyczne spotkanie trzech władców - Kazimierza Wielkiego, Jana Luksemburskiego i Karola Roberta - w Wyszehradzie w 1335 roku. Wydarzenie to doprowadziło do przełomowych ustaleń terytorialnych i położyło fundamenty pod współpracę międzynarodową w Europie Środkowej.

8 lipca 1343

Pokój Kaliski

Pokój kaliski zawarty 8 lipca 1343 roku był przełomowym traktatem pokojowym między Królestwem Polskim a zakonem krzyżackim. Na jego mocy Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską, podczas gdy Krzyżacy zachowali Pomorze Gdańskie. Traktat zakończył okres długotrwałych walk i ustanowił nowe zasady współistnienia obu państw.

1 stycznia 1362

Podbój Podola przez Kazimierza Wielkiego

Kazimierz Wielki, ostatni król z dynastii Piastów, dokonał strategicznego podboju Podola w latach 60. XIV wieku. Kampania wojskowa, której kulminacją było zdobycie Kamieńca Podolskiego w 1362 roku, znacząco wzmocniła pozycję Polski na wschodzie. Inkorporacja tego regionu zapewniła kontrolę nad ważnymi szlakami handlowymi i stworzyła barierę przed najazdami tatarskimi.

22 września 1364

Zjazd krakowski

Zjazd krakowski z 1364 roku był największym wydarzeniem dyplomatycznym średniowiecznej Polski, zorganizowanym przez króla Kazimierza Wielkiego. W spotkaniu uczestniczyli najważniejsi monarchowie Europy Środkowej, w tym cesarz Karol IV i król Węgier Ludwik I. Wydarzenie trwało pięć dni i znacząco wpłynęło na układ sił w regionie.

1 stycznia 1366

Przyłączenie Rusi Halickiej do Polski

Przyłączenie Rusi Halickiej do Polski przez Kazimierza Wielkiego w 1366 roku było jednym z najważniejszych wydarzeń w historii średniowiecznej Polski. To strategiczne posunięcie znacząco zwiększyło terytorium państwa, wzbogaciło je o nowe zasoby naturalne i otworzyło nowe szlaki handlowe. Wydarzenie to było kulminacją długotrwałego procesu ekspansji terytorialnej na wschód.

1 stycznia 1366

Podbój Rusi Czerwonej przez Kazimierza Wielkiego

Podbój Rusi Czerwonej przez Kazimierza Wielkiego był jednym z najważniejszych wydarzeń w historii Polski XIV wieku. W latach 1340-1366 król systematycznie przyłączał do Królestwa Polskiego bogate ziemie ruskie, w tym strategicznie położony Lwów. Kampania zakończyła się traktatem z 1366 roku, który ostatecznie potwierdził polskie panowanie nad tym obszarem.

5 listopada 1370

Śmierć Kazimierza III Wielkiego

5 listopada 1370 roku w Krakowie zmarł Kazimierz III Wielki, ostatni król Polski z dynastii Piastów. Jego śmierć nastąpiła w wyniku obrażeń odniesionych podczas upadku z konia podczas polowania w Przyszowie. Wydarzenie to zakończyło okres świetności Polski i panowanie dynastii Piastów, otwierając nowy rozdział w historii kraju pod rządami Andegawenów.

5 listopada 1370

Śmierć Kazimierza Wielkiego

Kazimierz III Wielki, ostatni król Polski z dynastii Piastów, zmarł 5 listopada 1370 roku w Krakowie na skutek obrażeń odniesionych podczas upadku z konia w czasie polowania. Jego śmierć zakończyła erę 400-letniego panowania dynastii Piastów na polskim tronie.

17 listopada 1370

Koronacja Ludwika Węgierskiego

Ludwik Węgierski, syn Karola Roberta Andegaweńskiego i Elżbiety Łokietkówny, został koronowany na króla Polski 17 listopada 1370 roku w Katedrze Wawelskiej. Wydarzenie to zapoczątkowało unię personalną między Polską a Węgrami oraz przyniosło znaczące zmiany w systemie politycznym Polski, w tym słynny przywilej koszycki z 1374 roku.

17 listopada 1370

Ludwik Węgierski królem Polski

17 listopada 1370 roku Ludwik Węgierski został koronowany na króla Polski w katedrze wawelskiej. Było to możliwe dzięki układom sukcesyjnym z Kazimierzem Wielkim, który nie posiadał męskiego potomka. Wydarzenie to zapoczątkowało unię personalną między Polską a Węgrami, tworząc największy organizm państwowy w ówczesnej Europie Środkowej.

17 września 1374

Przywilej Koszycki

Przywilej koszycki z 17 września 1374 roku to przełomowy dokument w historii średniowiecznej Polski, wydany przez króla Ludwika Węgierskiego w Koszycach. Dokument ten znacząco zmienił relacje między monarchą a szlachtą, przyznając tej drugiej liczne przywileje, w tym zwolnienia podatkowe i gwarancje prawne. Wydarzenie to położyło fundamenty pod rozwój demokracji szlacheckiej i późniejszy ustrój Rzeczypospolitej.

4 marca 1386

Koronacja Władysława Jagiełły

4 marca 1386 roku w katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski. Wydarzenie to zapoczątkowało dynastię Jagiellonów i doprowadziło do powstania unii polsko-litewskiej, jednego z największych państw średniowiecznej Europy.

15 lipca 1410

Bitwa pod Grunwaldem

Jedna z największych bitew średniowiecznej Europy, stoczona 15 lipca 1410 roku między wojskami polsko-litewskimi pod dowództwem króla Władysława Jagiełły a armią zakonu krzyżackiego. Zakończona wielkim zwycięstwem wojsk polsko-litewskich i śmiercią wielkiego mistrza krzyżackiego Ulricha von Jungingena.

10 października 1410

Bitwa pod Koronowem

Bitwa pod Koronowem była znaczącym starciem zbrojnym między wojskami polskimi pod dowództwem Sędziwoja z Ostroroga a siłami krzyżackimi dowodzonymi przez Michaela Küchmeistera von Sternberga. Starcie zakończyło się zdecydowanym zwycięstwem Polaków, którzy pojmali 50 rycerzy krzyżackich i zdobyli 26 chorągwi zakonnych.

1 lutego 1411

I Pokój Toruński

I pokój toruński to traktat pokojowy zawarty 1 lutego 1411 roku w Toruniu, kończący wielką wojnę z zakonem krzyżackim (1409-1411). Był następstwem zwycięstwa wojsk polsko-litewskich w bitwie pod Grunwaldem i przyniósł Polsce odzyskanie Ziemi Dobrzyńskiej oraz kontrybucję wojenną.

2 października 1413

Unia w Horodle

Unia zawarta 2 października 1413 roku w Horodle między Królestwem Polskim a Wielkim Księstwem Litewskim. Kluczowe postanowienia obejmowały zrównanie praw bojarów litewskich ze szlachtą polską oraz adopcję herbów polskich przez rody litewskie.

23 lipca 1422

Przywilej czerwiński

W 1422 roku w Czerwińsku nad Wisłą król Władysław Jagiełło wydał przywilej czerwiński - jeden z najważniejszych przywilejów szlacheckich. Dokument wprowadził zasadę neminem captivabimus (zakaz więzienia szlachty bez wyroku sądowego) oraz zakaz konfiskaty majątku bez wyroku sądu, co znacząco wzmocniło pozycję szlachty w państwie.

12 marca 1434

Utworzenie województwa ruskiego

12 marca 1434 roku król Władysław Jagiełło utworzył województwo ruskie jako nową jednostkę administracyjną Królestwa Polskiego. Województwo powstało na terenach dawnego Księstwa Halicko-Włodzimierskiego i objęło pięć ziem ze stolicą we Lwowie.

31 grudnia 1435

Pokój w Brześciu Kujawskim

Pokój w Brześciu Kujawskim zawarty 31 grudnia 1435 roku między Królestwem Polskim a zakonem krzyżackim. Traktat zakończył dwuletni konflikt zbrojny, przynosząc znaczące zmiany terytorialne i gospodarcze. Polska odzyskała Nieszawę wraz z okolicznymi ziemiami oraz uzyskała istotne przywileje handlowe.

15 maja 1440

Koronacja Władysława III na króla Węgier

15 maja 1440 roku w Székesfehérvár Władysław III Warneńczyk został koronowany na króla Węgier. Wydarzenie to zapoczątkowało unię personalną między Polską a Węgrami, tworząc potężny sojusz przeciwko Imperium Osmańskiemu. Tego samego dnia doszło również do kontrowersyjnej koronacji trzymiesięcznego Władysława Pogrobowca.

10 listopada 1444

Bitwa pod Warną

Bitwa pod Warną (10 listopada 1444) była decydującym starciem między wojskami chrześcijańskimi dowodzonymi przez króla Polski i Węgier Władysława III Warneńczyka a armią osmańską sułtana Murada II. Zakończona klęską wojsk chrześcijańskich i śmiercią młodego króla, znacząco wpłynęła na układ sił w Europie Środkowo-Wschodniej.

10 listopada 1444

Wojny polsko-tureckie

Seria konfliktów zbrojnych między Rzeczpospolitą a Imperium Osmańskim, trwających od XV do XVII wieku. Najważniejszym momentem była odsiecz wiedeńska w 1683 roku pod dowództwem Jana III Sobieskiego, która powstrzymała ekspansję turecką w Europie.

6 lutego 1454

Wojna trzynastoletnia

Jeden z najważniejszych konfliktów zbrojnych w historii średniowiecznej Polski, trwający od 1454 do 1466 roku. Rozpoczął się wydaniem aktu inkorporacji Prus do Korony Polskiej przez Kazimierza Jagiellończyka, a zakończył drugim pokojem toruńskim.

14 września 1454

Przywilej cerekwicko-nieszawski

Przywilej cerekwicko-nieszawski został wydany przez króla Kazimierza Jagiellończyka w 1454 roku. Dokument ten znacząco ograniczył władzę królewską na rzecz szlachty, wprowadzając m.in. zakaz nakładania nowych podatków bez zgody sejmików oraz zasadę nietykalności osobistej szlachty.

18 września 1454

Bitwa pod Chojnicami

Bitwa pod Chojnicami (18 września 1454) - kluczowe starcie wojny trzynastoletniej między wojskami Królestwa Polskiego pod dowództwem Kazimierza Jagiellończyka a siłami zakonu krzyżackiego. Zakończyła się druzgocącą klęską wojsk polskich i wymusiła reformę systemu militarnego.

7 czerwca 1457

Oblężenie Malborka

Oblężenie Malborka w 1457 roku było kluczowym wydarzeniem wojny trzynastoletniej. Twierdza będąca symbolem potęgi zakonu krzyżackiego została zdobyta przez wojska polskie pod dowództwem Kazimierza Jagiellończyka poprzez wykupienie jej od czeskich najemników za 190 000 florenów węgierskich.

19 października 1466

II pokój toruński

II pokój toruński był przełomowym traktatem pokojowym zawartym 19 października 1466 roku między Królestwem Polskim a zakonem krzyżackim. Na jego mocy Polska odzyskała Pomorze Gdańskie i inne terytoria, a państwo zakonne stało się lennem Korony Polskiej. Traktat zakończył wojnę trzynastoletnią i znacząco zmienił układ sił w Europie Środkowej.

18 stycznia 1493

Pierwszy Sejm Walny w Piotrkowie

Pierwszy Sejm Walny został zwołany 18 stycznia 1493 roku w Piotrkowie przez króla Jana I Olbrachta. Wydarzenie to zapoczątkowało erę polskiego parlamentaryzmu, wprowadzając dwuizbowy system parlamentarny składający się z Senatu i Izby Poselskiej. Podczas obrad uchwalono 33 konstytucje sejmowe, które ukształtowały fundamenty polskiego systemu politycznego.